Een cardiologe die je elke patiënt gunt

Je hoort er steeds vaker over: artsen die het hebben over leefstijl. Van het woord leefstijl krijg ik inmiddels een beetje de kriebels, net als van het woord vitaliteit, maar de boodschap is natuurlijk goud waard.

Artsen die mensen wijzen op de nadelen van medicijnen en de voordelen van sporten, rustig ademen en gezond eten.

Het lijkt een open deur: eet meer groenten en sport wat meer

Maar als je met overgewicht en een hoge bloeddruk vreest voor een hartkwaal, is het wellicht het beste advies dat je in jaren krijgt.

Als het lukt om vervolgens echt meer groenten te eten en wat vaker te sporten.

Ik denk terug aan een gesprek met een bijzondere cardioloog.

In Den Haag wacht ik in ziekenhuis HMC Westeinde op de vijfde verdieping op de gang.

Ik heb een afspraak met cardiologe M. de Doelder en kijk om me heen.

Twee vrouwen in het wit rijden een bed door de gang richting de lift met daarin een man van rond de tachtig.

De man kijkt naar zijn dekbed zonder iets te zien.

Ik heb een hekel aan ziekenhuizen.

De steriele lucht die verhult dat overal ziekte en aftakeling in de lucht hangt: not my cup of tea.

Om tien uur heb ik afgesproken en als de cardiologe er om 10:00 uur nog niet is, denk ik aan mensen met hartinfarcten, beroertes en spoedoperaties. Zou ze nog wel komen?

‘Dag Koen,’ hoor ik achter me, ‘ik herken je van de website. Sorry dat ik je heb laten wachten.’

Marieke de Doelder droogt haar handen en steekt een hand uit bij wijze van begroeting.

Ze gebaart me naar een kamer waar we rustig kunnen zitten en steekt meteen van wal: ‘Wat leuk dat je kon komen. Hopelijk kun je me helpen.’

We hebben afgesproken omdat ze nogal enthousiast is geraakt over Sportrusten en de trainingsschema’s van Stans van der Poel.

Drie en een half jaar geleden kon De Doelder nog geen drie kilometer achter elkaar hardlopen en vorige maand liep ze lachend de kustmarathon van Zeeland

Ze had haar omslagpunt bepaald met de omslagpunttest van Stans van der Poel en trainde op hartslag met het 14-kilometer-schema.

Nu is ze enthousiast en het enthousiasme van de fitte cardiologe is aanstekelijk.

Ze moedigt mensen aan om het schema ook te proberen. Haar vader, haar man én een collega zijn al overstag en zijn al aan het trainen met het 14-kilometer-schema.

‘Leuk dat mijn man en vader het ook gaan doen,’ zegt ze: ‘maar ik wil zo graag ook patiënten aanmoedigen om te gaan lopen in D2.’

Ze legt uit dat ze hartpatiënten niet massaal naar de marathon wil begeleiden, maar ze wil patiënten wel leren hardlopen in hartslagzone D2.

En de ademhalingsoefeningen gunt ze iedere patiënt om te ontspannen.

De arts vertelt dat ze in het ziekenhuis regelmatig mensen krijgt met hartkloppingen. Die mensen kijkt ze na en bij een aanzienlijk deel blijkt dat het onschuldige hartkloppingen zijn. Oorzaak: stress. Deze mensen stelt De Doelder gerust, maar de cardiologe wil haar patiënten liever leren om hun hartslag en ademhaling zelf onder controle te brengen. Dat ze merken dat ze zelf hun hartkloppingen kunnen kalmeren.

‘Zodat ze zelfvertrouwen terugwinnen, want hartpatiënten zijn vaak het vertrouwen in hun eigen lichaam kwijtgeraakt.’

Ze vult aan: ‘En overgewicht is een grote risicofactor, door ze te adviseren over voeding en te laten sporten in D2 kunnen mensen afvallen en verkleind het risico op hart- en vaatziekten.’

De cardiologe kijkt even op haar pieper, doet de pieper terug in haar zak en herhaalt dan de vraag waar ze het gesprek mee begon: ‘Kun je me helpen om iets voor de patiënten te betekenen?’

‘Heb je hier apparatuur staan om omslagpunten mee vast te stellen?’ vraag ik.

Ze antwoordt: ‘Het omslagpunt niet, maar ik kan wel een fietstest doen om de hartslag te meten. Patiënten gaan meestal niet maximaal, dus we kunnen de hartslag die we meten wel als omslagpunt gebruiken (het omslagpunt ligt wat onder de maximale hartslag red.). Met de range van hartslagzone D2 hebben we dan een veilige marge.’

‘En jullie hebben vast saturatiemeters op de afdeling, waar je ook hartslag mee kunt meten?’

‘Jazeker.’

‘Dan kun je eenvoudig met een saturatiemeter 2 oefeningen uitproberen met patiënten om te zien of de hartslag wat zakt. Dat zie je binnen twee minuten.’

De boodschap voor patiënten wordt eenvoudig: doe dagelijks een ademhalingsoefening waar je hartslag van zakt en sport 3x per week op hartslagzone D2.

Natuurlijk is het moeilijk om het gedrag van mensen te veranderen, maar een cardiologe die ademhalingsoefeningen en een trainingsschema meegeeft, zal toch indruk maken.

Wellicht is het een zetje in de goede richting: nieuwe gewoontes, vertrouwen in het eigen lichaam en minder hartkloppingen.

Patiënt blij.

Arts blij.

Verzekeraar blij.

Iedereen blij.

Na het gesprek stuur ik arts De Doelder een mailtje met wat links waar ze naar kan verwijzen om patiënten op weg te helpen.

Hier kan iedereen zijn omslagpunt invullen voor zijn/haar D2: https://www.sportrusten.nl/bereken-mijn-hartslagzones/

Hier kunnen patiënten oefeningen nog eens nalezen om uit te proberen. Oefening 5 en 6 zijn favoriet bij mensen met hartkloppingen: https://www.sportrusten.nl/7-ademhalingsoefeningen/.

De cardiologe gaat met patiënten aan de slag. Ik ben heel benieuwd hoe het over een paar maanden bevallen is.

Als ik na anderhalf uur het ziekenhuis weer uitloop, is mijn gevoel bij ziekenhuizen wat veranderd. De steriele lucht doet me niet alleen maar denken aan ziekte en aftakeling maar ook aan zetjes richting sport, ontspanning en (op den duur) het avontuur van de marathon.

Bedankt Marieke de Doelder.

Cardiologe Marieke de Doelder op de Westkapelsedijk, op kilometer 35 van de marathon