Wat vrouwen willen weten over koudetraining en de cyclus

Tijdens de ademcoachopleiding afgelopen weekend pakte ik een bord met vier fases van de vrouwelijke cyclus.

Menstruatie (dag 1-6)

Pré-ovulatie (dag 7 – 12)

Ovulatie (dag 13-15)

Luteale fase (dag 16-28)

Deze cyclus is één van de grote wonderen van de natuur. Of je nu een kinderwens hebt of niet: in de maandelijkse cyclus zit een enorme kracht waar je alleen maar met bewondering naar kunt kijken. Enige dankbaarheid en opmerkzaamheid is op zijn plaats.

Korte les voor mannen die tijdens de biologieles liever gummen gooiden naar meisjes, dan opletten bij de les over de maandelijkse cyclus

De maandelijkse cyclus is een soort vierdelige rondreis die een vrouwenlichaam elke maand maakt, alsof het een festival voorbereidt dat misschien doorgaat en misschien ook niet. Of het festival doorgaat of niet: het vraagt nogal wat energie en toewijding.

Menstruatie: het oude nestje in de baarmoeder wordt opgeruimd. Hormonen staan laag, het lichaam begint met een schone lei.

Van menstruatie tot ovulatie (folliculaire fase): in de eierstokken groeien een paar follikels, kleine vloeistofblaasjes met daarin eicellen. Het hormoon oestrogeen stijgt en de baarmoeder bouwt een nieuw, zacht laagje op.

Ovulatie (halverwege de cyclus): oestrogeen piekt, het luteïniserend hormoon geeft een groene vlag en een follikel gaat open. De eicel komt vrij en begint een korte reis. In deze fase is een vrouw vruchtbaar.

Van ovulatie tot menstruatie is de luteale fase: het lege follikelzakje verandert in het corpus luteum, een hormoonfabriek dat progesteron maakt. Lichaamstemperatuur stijgt, eetlust kan veranderen en energie kan fluctureren. Als er geen bevruchting komt, slinkt het corpus luteum. Progesteron en oestrogeen zakken weg. Dit dalen van deze hormonen kan gevolgen hebben in gevoeligheid voor stress en stemmingen.

Hoe zit het met koudetraining?

Voor een lichaam is het van groot belang om tussen 36,4 en 37,5 graden Celsius te blijven. Daar gaat nogal wat energie naartoe. Voor je rustmetabolisme kost het meer energie om op temperatuur te blijven dan dat er energie gaat naar spieren, het brein of je immuunsysteem. Dat geldt voor iedereen, altijd.

Je kunt je voorstellen dat er periodes zijn in een leven, dat er veel energie gevraagd wordt van een lichaam en dat koudetraining dan geen goed idee is. Zo zijn er tijdens de maandelijkse cyclus momenten dat je liever onder een warme deken ligt met een kop thee en er zijn momenten dat koudetraining een goed idee is. Ook de menstruatie vraagt veel energie en het is logisch om daar rekening mee te houden.

Kort vóór je menstruatie en tijdens je menstruatie is het goed om opmerkzaam te zijn. Heb je geen zin in koudetraining? Blijf je koud na koudetraining? Heb je krampen, ben je vermoeid, ben je overprikkeld? Wees aardig voor jezelf en sla koudetraining in deze fase dan over.

Na de menstruatie tot de ovulatie en vlak daarna zitten twee volle weken dat koudetraining een goed idee is.

Geldt dit voor alle vrouwen?

Uiteraard is het erg persoonlijk. Vrouwen met een milde menstruatie kunnen prima koudetraining doen tijdens deze dagen. Vrouwen met een heftige menstruatie, kunnen hun energie beter sparen. Er zijn ook vrouwen die juist tijdens de menstruatie zweren bij koudetraining vanwege het pijnstillende effect en het effect op de stemming. Voor iedere vrouw (voor de overgang) geldt: de laatste drie dagen voor de menstruatie is het goed om mild te zijn voor jezelf en koudetraining uit de weg te gaan. En tijdens de menstruatie: merk op hoe je reageert op de kou. Ben je een halfuur na de koudeprikkel nog koud, rillerig, moe, ontdaan? Doe koudetraining dan alleen ná de menstruatie.

Meebewegen met je lichaam en de natuur is altijd een goed idee

Bericht voor de mannen: met je vrienden kun je prima redeneren vanuit een dagelijkse cyclus of een cyclus in de vier seizoenen van drie maanden. Met je vriendinnen is het wijzer om oog te hebben voor een maandelijkse cyclus waarin de menstruatie, folliculaire fase, ovulatie en luteale fase invloed hebben op energie en stemming.

Bericht voor de vrouwen: met oog op koudetraining kun je tijdens de laatste dagen van de luteale fase en tijdens de menstruatie je wilskracht beter niet aanspreken. In deze fase is een milde houding en rust meer dan gerechtvaardigd.

Vrouwen die ervaring hebben met koudetraining: ik lees in de reacties graag of je nog aanvullingen, opmerkingen of tips hebt.

Over de auteur

Ademhaling is mijn favoriete onderwerp. Hardlopen en kou staan gedeeld tweede. Over deze onderwerpen schreef ik 10 boeken en ik leid ademcoaches en koucoaches op. Mijn favoriete ademhalingsoefening is anapana en run-dip-run is mijn favoriete training.

Koen de Jong