Waarom kom je aan van stress?
Bijgewerkt: april 2022
Op 1 mei beginnen we met de Sportrustenleden met het 5 kilo kwijt programma. Veel lopers komen in deze vreemde tijden een paar kilo aan. Stress speelt daarbij een rol.
Jaren terug kwam ik er tijdens mijn ‘marathon-glucose-experiment’ bij toeval achter wat stress met me deed. En waarom ik aankom van stress.
Niet alleen van zoet eten schiet mijn bloedsuikerspiegel omhoog, ook van stress.
In 2018 at ik minder koolhydraten in aanloop naar de marathon, om te zien of het mijn sportprestaties beïnvloedde. Uit nieuwsgierigheid had ik twee weken een bloedglucosemeter in mijn arm. Een piepklein naaldje in een slim apparaatje ter grootte van een rijksdaalder (voor lezers van na 1995: dat is geld).
Met de bloedglucosemeter kon ik zwemmen, douchen, hardlopen, fietsen, slapen en stoeien met mijn zoon.
Het ding blijft gewoon zitten en meet 24 uur per dag mijn bloedglucosewaarde.
Weinig koolhydraten
Ik wil weten of mijn glucose inderdaad laag blijft door mijn dieet met weinig koolhydraten.
Want minder glucose in mijn bloed, betekent minder insuline. En minder insuline betekent vetverbranding; heb ik van arts William Cortvriendt geleerd in zijn boek Lichter.
En dat wil ik: meer vetverbranding.
Op een dag dat ik eet volgens de richtlijnen van Cortvriendt, ziet mijn glucosespiegel er vlak uit.
De waarde schommelt tussen 4 en 6,5.
Om te testen of mijn glucose inderdaad piekt van suiker, drink ik op een dag ook cola en eet ik gevulde koeken. Mijn glucosewaarden schieten inderdaad omhoog.
Tot zover geen verassingen.
Maar op een dag zie ik een piek in mijn glucose die ik niet begrijp. Ik heb namelijk netjes koolhydraatarm gegeten, dus ik verwacht geen piek omhoog. Toch zit ie er.
Ik bedenk me wat ik die dag heb gegeten. Yoghurt. Noten. Avocado. Makreel. Ei. Sperzieboontjes.
Volgens het boekje.
Waar komt die piek vandaan?
Ik kijk naar de tijd: 13:30.
Wat deed ik toen?
Dan valt het kwartje: stress
Ik had een grote bus gehuurd om een tafel op te halen. Mijn zoon was mee (lerarenstaking). Een goed chauffeur ben ik niet en ik voelde me wat onzeker in de (te) grote bus. Op de Beresteinseweg in Hilversum stond een grote vrachtwagen onhandig op de weg. De vrachtwagen blokkeerde de linker weghelft en rechts stond een auto geparkeerd. Ik remde en stopte. De chauffeur was op zijn dooie akkertje aan het lossen en maakte een gebaar met zijn handen. Ruimte zat, begreep ik uit zijn armgebaar. Maar ik keek eens goed naar de ruimte tussen de vrachtwagen en de geparkeerde auto en ik wist niet zeker of ik er wel tussen paste.
Achter mij stonden inmiddels vier auto’s. Eén begon al te toeteren. De chauffeur van de onhandig geparkeerde vrachtwagen maakte geen aanstalten om te vertrekken. Ik kijk nog eens in mijn binnenspiegel en zie een ongeduldige man met een blauwe stropdas achter me staan in een BMW.
Mijn zoon merkt mijn stress niet op en vraagt uit het niets: Weet je wat pas echt overpowered is?
Nee, zeg ik met een dun stemmetje, terwijl het gat tussen de vrachtwagen en de auto niet groter wordt, maar de rij achter me wel langer.
Als je meteen bij het begin een diamond sword hebt. Mijn zoon zit blijkbaar met zijn gedachten bij Minecraft.
Nu even niet Klimmertje, ik weet niet of ik er wel doorheen pas met die vrachtwagen, maar achter ons denken ze van wel, zeg ik met een blik op de weg.
Mijn zoon kijkt even naar voren en zegt dat het makkelijk past. Ik kijk nog eens goed. Het toeteren achter me zwelt aan. Ik laat de koppeling opkomen en geef voorzichtig gas.
Het past.
Ik rij rustig door naar kantoor, waar gelukkig een ruime parkeerplek is voor de deur.
Niet veel aan de hand.
Waarom kom je aan van stress?
Maar de glucosemeter liegt niet.
Dat gehannes met die auto, zorgde ervoor dat mijn glucosewaarden omhoog gingen. Dik over de 9 is de waarde die normaal niet boven de 6,5 komt. Nu ik het bij mezelf zie gebeuren bedenk ik me dat ik daarover gelezen heb in Lichter.
Even checken.
Ja.
Bladzijde 111.
Onder het kopje Cortisol, het stresshormoon, staat een interessant stuk over stress en aankomen. Wat is het geval? Bij stress stijgt de bloedspiegel van cortisol. Dat is handig want daarmee krijgt de lever het signaal om meer glucose aan de bloedbaan af te geven.
Ik vind het spectaculair.
Dat mijn lichaam zo slim is. Ik raak in de stress en mijn lichaam gooit alvast een portie glucose in mijn bloed, want het zal zo wel vechten of wegrennen worden. En daar is energie voor nodig. Het gaat mis omdat ik gewoon in een bus zit en er dus geen fysieke inspanning volgt. Maar door de glucosepiek maakt mijn lijf natuurlijk wel insuline aan. Gevolg: zin in zoet en vetopslag in plaats van vetverbranding.
Me dunkt dat mensen met stress gaan snaaien en aankomen.
Dus als je gezond eet en toch niet afvalt, kan het helpen om bewust te ontspannen (als dat lukt).
Toch klopt er iets niet
Want er zijn toch ook mensen die juist afvallen van stress?
Het antwoord is complex, maar komt globaal hierop neer. Bij stress komen twee hormonen vrij: cortisol en adrenaline. Als cortisol overheerst, dan kom je aan en als adrenaline overheerst dan val je juist af.
Ben jij een ‘cortisoller’ of een ‘adrenaliner’?
Ik weet het niet, maar voorlopig huur ik toch maar even geen busje meer.
Ps. Wil je zelf aan de slag met rustig ademen, gezond eten én hardlopen? Word lid en doe je een jaar met ons mee. In mei beginnen met het 5 kilo kwijt programma.
Wil je wekelijks het nieuwste blog, aankondiging van webinars, meer interessante kost je mailbox? Meld je dan aan voor onze nieuwsbrief.
Koen wat heb je de info weer fijn en duidelijk beschreven.
Ik, diabeet 1 sinds ik 45jr , draag ook n sensor+app. om bloedsuiker te meten.
T koolhydraat arm eten, 3x per week sport (als dat niet lukt in ieder geval in de namiddag of na t avond eten wandelen met plezier ‘ ‘goed om die cortisol uit je systeem te krijgen’) en een beetje insuline houden mij redelijk stabiel.
Verder veel geïnvesteerd in het ontdekken vd juiste mindset om stress van anderen buiten mijn deur te houden.
Ik hoop dat je lezing en info velen mogen bereiken en inspireren.
💚🍀 Mayo
Dank voor je aardige reactie Mayo! Heb een mooie dag.
erg herkenbaar wat je schrijft over de invloed van stress en vetopslag. je kunt je dan ook goed voorstellen wat chronische stress doet op je gehele systeem en dus ook op je vetopslag.
Ja het klopt dat je dan bewust kunt ontspannen echter als de stressoren nog steeds aanwezig zijn, blijft je lijf als het waren jojo- en tussen de fight flight-freeze en relatief rustige periodes en is er stress toename wanneer de stressoren weer opspelen/ aanwezig zijn.
Ik moet altijd denken aan (mss wat extreem voorbeeld) mensen die misbruikt zijn en waar de misbruiker nog in de directe omgeving van het slachtoffer is. Hoe zorg je dan dat je systeem tot relatieve rust komt ondanks de steeds aanwezige stressor?
hoe kom je aan het metertje via de huisarts ???
Is er naast ontspannen en stress proberen te vermijden nog een andere manier om je cortisol waarden te laten dalen?
Mayelle interessant stuk. Vandaar mijn plofkop 😉
Wist ik niet. Weer wat geleerd. Interessant, zo’n metertje.
Wat een mooi n=1 onderzoek. Hoe kom je aan het metertje in je lijf?
Gewoon op internet gekocht.
Zooo herkenbaar! Op vakantie eet ik zoooveel gezonder. Leef ik zoveel gezonder. Goed dit te weten en zo te kunnen verklaren. Ik zou het graag aanpakken… lastig!