Tips bij koud douchen
Bijgewerkt: september 2025
Is koudetraining een onbenullige hype of is het een krachtig instrument voor gezondheid en mentale vrolijkheid? Een koucoach stuurde me van de week een bericht dat een Belgische gezondheidsexpert tégen koudetraining is. Hij schreef: geen enkel zoogdier gaat zich instinctief of bewust blootstellen aan de kou om zichzelf te versterken of zijn lichaamsprocessen te optimaliseren. Waarom zouden wij, het zoogdier mens, daarop een uitzondering zijn?
In de vraag zit naar mijn mening het antwoord besloten. Geen enkel zoogdier eet meer dan hij nodig heeft, geen enkel zoogdier ervaart stress als er geen gevaar is, geen enkel zoogdier maakt zich druk over mogelijke problemen van morgen (denk ik, zonder dat ik het kan vragen aan een eekhoorn die zijn noten verstopt). De mens is in ieder geval het meest complexe zoogdier op aarde. Ons enorme geheugen en onze enorme verbeeldingskracht is ongeëvenaard. Daarin zit een enorme kracht en een enorm potentieel, maar daarin zit ook een destructieve kant.
Kou is razend populair omdat het een manier is om weer te ervaren hoe het is om een mens (of zoogdier) te zijn, voorbij het masker of onze destructieve patronen (van zorgen, zitten, over-eten).
Op het clubhuis hangt een poster.
Iedereen heeft een hekel aan kou
Daaronder tussen haakjes: tot je dit boek leest, met een afbeelding van Koud Kunstje.
Koud douchen is magisch en – als je geoefend bent – doodeenvoudig.
Ontspannen zelfs.
Maar in het begin is het een crime.
Bijna iedereen heeft tijdens zijn eerste koude douche de neiging om gillend onder de douche vandaan te springen.
Iedereen heeft in het begin een hekel aan kou. Zaterdag 25 oktober start het run – dip – run – seizoen weer. Wil jij deze winter goed voorbereid de kou tegemoet treden? Begin vast met koud douchen.
Hier een aantal tips om te wennen aan de koude douche.
Ik ben benieuwd of jij straks ook met plezier onder de koude douche stapt.
Tips bij koud douchen
- Draai de warme kraan wel helemaal uit, maar houd enkel je voeten onder de koude straal.
- Let op je ademhaling, niet op de kou.
- Adem bewust rustig en langzaam uit.
- Doe nu ook je handen onder de koude straal.
- Blijf rustig ademen.
- Ga langzaam met je onderbenen, je bovenbenen en je romp onder de koude straal.
- De eerste twee weken hoef je niet met je hoofd onder de koude straal.
De tips lijken wat aan de magere kant. Maar het belangrijkste is punt 2 en 3: dat je met aandacht bij je adem kunt blijven.
Op het moment dat je gillend onder de douchecabine uit wil springen, ploppen er gedachtes op: vandaag was ik te druk, dit is misschien goed voor anderen, maar niet goed voor mij, ik doe dit wel morgen etc. etc.
De kunst is echter: adem bewust rustig uit
Dus zet al je denkkracht, toewijding en focus in om bewust rustig te ademen onder de koude douche en je hebt gewonnen.
Een vraag die ik geregeld krijg gaat over douchen in de ochtend of in de avond. Is het beter om ’s ochtends of ’s avonds onder de koude douche te stappen?
Het is goed om allebei te proberen en te ervaren wat het beste werkt. Er zijn mensen die na een koude douche in de avond, rozig worden en slapen als een tevreden baby. Maar er zijn ook mensen die van een koude douche aan gaan als een kooivechter en vol adrenaline zitten. Je kunt eenvoudig uitvogelen in welke groep je zit en dan een keuze maken of je liever in de ochtend of in de avond de koude douche neemt.
Wat te doen als je koud blijft?
Blijf je na de koude douche lang koud? Dan is het goed om na je koude douche meteen een fysieke inspanning te doen. Touwtje springen en opdrukken zijn twee manieren om snel op te warmen. Na touwtje springen of opdrukken is het goed om iets warms te eten of drinken; koffie, thee, pap, soep.
De fysieke inspanning en iets warms eten en drinken is zeker niet voor iedereen nodig, dat is vooral goed om achter de hand te hebben voor het geval je koud blijft na een koude douche.
Geniet de koude douche!
Enne, heb jij nog een tip die er niet bij staat? Laat het weten in de reacties hieronder.
Ken je het boek Koud Kunstje nog niet en wil je meer tips? 2 oktober geef ik een webinar over koud douchen.
Over de auteur
Ademhaling is mijn favoriete onderwerp. Hardlopen en kou staan gedeeld tweede. Over deze onderwerpen schreef ik 10 boeken en ik leid ademcoaches en koucoaches op. Mijn favoriete ademhalingsoefening is anapana en run-dip-run is mijn favoriete training.
Koen de Jong
Train tot maximaal 14 kilometer naar je marathon
Droom jij van een (halve) marathon? Goed nieuws. Je kunt het. Met een slim schema en voldoende herstel, kan je een marathon lopen. Echt. Nu met €45,00 korting op het marathon programma en met een run-dip-run muts.
Korting is geldig t/m 30 november
Hoi Koen,
Is koude training ook handig wanneer je herstellende bent na een burn out/ overspanning?
Zeker Suus. Met de toevoeging: als je na koude training ontspanning ervaart en energie, is het goed. Als je na koudetraining lang koud blijft en geagiteerd blijft, kun je beter wachten met koudetraining of korter in de kou gaan. Heb je hier iets aan?
Hoi Koen,
Vraag: Tgv een enkel probleem kan ik niet hardlopen, dansen om warm te worden voor de dip in het koude water.
Heb jij oefeningen die mensen met een lichamelijke beperking zouden kunnen doen?
Warme groet, Sandra
Ha Sandra, je kunt ook de heftige ademhalingsoefeningen doen om warm te worden. Zie hier instructie: https://www.sportrusten.nl/ademhalingsoefening-wim-hof-hoe-weet-je-of-je-hem-goed-doet/ Laat maar weten af dat voor je werkt. Hartelijks, Koen
Een eekhoorn verstopt gewoon heel veel nootjes, omdat ie weer dat ie de helft kwijtraakt 😊
Mooi weerwoord. De moderne mens kan wel wat gezonde hulp gebruiken!
Aho.
koud douchen doe ik ’s morgens buiten, fluitje van een cent, krijg ik heerlijk warm van;
koud douchen in een warme badkamer vind ik heel moeilijk: als ik in de koude douche stap in een warme badkamer is dat contrast immens en onaangenaam,
Douchen in koude buitenlucht in een koude straal, voelt heerlijk, echt het proberen waard, doe ik al jaren en ben 73 jaar, lieve groeten
Dank voor je mooie bericht Martine!
Wat mij helpt om na de handen en voeten de stap onder de douche te zetten of mij langzaam te laten zakken in koud water is dat te doen tijdens een lange uitademing. De focus ligt dan inderdaad op de adem en minder op de kou. Het is alsof de adem mij dan letterlijk ondersteunt bij deze stap.
Mooie observatie Piter, dank voor het delen!
Je vergeet nog een belangrijke: geen enkel zoogdier draagt kleding!! Ik dat onze kritische “deskundige “ daar niet van terug heeft. Groetjes.
Haha, en meteen auto’s en fietsen aan de kant zetten 😉
Hi Koen,
Al jaren elke ochtend 5 minuten koud douchen, kersrood onder de douche uit en daarna bewegen. Prima recept. Wat me ook is opgevallen is dat de flinke Raynaud die ik had, vrijwel volledig is verdwenen. Die geforceerd opgewekte doorbloeding helpt dus enorm. Ik geef toe, evidence based, maar dat maakt me niets uit.
Ha Jeroen, dank voor je mooie reactie. Wat betreft Raynaud: dat hoor ik heel vaak. Maar niet altijd. Het blijft onderzoeken met N=1 😉
Koud douchen doe ik jaren en vindt het heerlijk.De associatie verandert ook van jek naar lekker. Vindt het echt verschrikkelijk als ik op een camping kom waar ik geen keuze heb en alleen warm of heet (en lang – 5 min !) kan douchen.
Belangrijker:
Groot bijkomend voordeel van koud douchen, dat best genoemd mag worden, is er voor het milieu: besparing van gas en water. In NL douchen we met prachtig gezuiverd drinkwater nb. Door koud te douchen, douch je aanmerkelijk korter. En van fossiel moeten we tenslotte af.
Een groot voordeel Karen, dank voor de toevoeging!
Tel tot 1….
En gaan! Volledig, gezicht voorop!
Geen tijd om erover na te denken dat je hier misschien wel even helemaal geen zin in hebt 😁
Haha, briljant.
Beste, ik ben ook een fan van koude (ik hou totaal niet van warmte, zomer, lente,dus nu is mijn beste tijd van het jaar). Ook sauna etc vind ik afschuwelijk. Ik word daar zo loom van. Ik woon aan de kust en doe niets liever dan ‘S morgens de Noordzee in te duiken. En dat is niet in en uit maar ik ben daar gemakkelijk 20minuten tot een iets meer dan een half uur in. Zalig!! Nadien een koude douche en ik heb de hele dag energie. Ik heb al vele zeeën gezwommen maar dat is anders, de Noordzee is de beste. Met de ademhaling ben ik niet zo gekend. Ik kijk uit naar de webinar. Ook van vasten. Ik heb in mijn puberteit en later anorexia gehad. Dus ik weet wat vasten is. Mij gaf het extra energie. Ik eet ook keto. Mijn interesse heb je. Groetjes Marlène Schmidt.
Tot webinar Marlène!