Tips bij koud douchen

Bijgewerkt: september 2025

Is koudetraining een onbenullige hype of is het een krachtig instrument voor gezondheid en mentale vrolijkheid? Een koucoach stuurde me van de week een bericht dat een Belgische gezondheidsexpert tégen koudetraining is. Hij schreef: geen enkel zoogdier gaat zich instinctief of bewust blootstellen aan de kou om zichzelf te versterken of zijn lichaamsprocessen te optimaliseren. Waarom zouden wij, het zoogdier mens, daarop een uitzondering zijn? 

In de vraag zit naar mijn mening het antwoord besloten. Geen enkel zoogdier eet meer dan hij nodig heeft, geen enkel zoogdier ervaart stress als er geen gevaar is, geen enkel zoogdier maakt zich druk over mogelijke problemen van morgen (denk ik, zonder dat ik het kan vragen aan een eekhoorn die zijn noten verstopt). De mens is in ieder geval het meest complexe zoogdier op aarde. Ons enorme geheugen en onze enorme verbeeldingskracht is ongeëvenaard. Daarin zit een enorme kracht en een enorm potentieel, maar daarin zit ook een destructieve kant.

Kou is razend populair omdat het een manier is om weer te ervaren hoe het is om een mens (of zoogdier) te zijn, voorbij het masker of onze destructieve patronen (van zorgen, zitten, over-eten).

Op het clubhuis hangt een poster.

Iedereen heeft een hekel aan kou

Daaronder tussen haakjes: tot je dit boek leest, met een afbeelding van Koud Kunstje.

Koud douchen is magisch en – als je geoefend bent – doodeenvoudig.

Ontspannen zelfs.

Maar in het begin is het een crime.

Bijna iedereen heeft tijdens zijn eerste koude douche de neiging om gillend onder de douche vandaan te springen.

Iedereen heeft in het begin een hekel aan kou. Zaterdag 25 oktober start het run – dip – run – seizoen weer. Wil jij deze winter goed voorbereid de kou tegemoet treden? Begin vast met koud douchen.

Hier een aantal tips om te wennen aan de koude douche.

Ik ben benieuwd of jij straks ook met plezier onder de koude douche stapt.

Tips bij koud douchen

  1. Draai de warme kraan wel helemaal uit, maar houd enkel je voeten onder de koude straal.
  2. Let op je ademhaling, niet op de kou.
  3. Adem bewust rustig en langzaam uit.
  4. Doe nu ook je handen onder de koude straal.
  5. Blijf rustig ademen.
  6. Ga langzaam met je onderbenen, je bovenbenen en je romp onder de koude straal.
  7. De eerste twee weken hoef je niet met je hoofd onder de koude straal.

De tips lijken wat aan de magere kant. Maar het belangrijkste is punt 2 en 3: dat je met aandacht bij je adem kunt blijven.

Op het moment dat je gillend onder de douchecabine uit wil springen, ploppen er gedachtes op: vandaag was ik te druk, dit is misschien goed voor anderen, maar niet goed voor mij, ik doe dit wel morgen etc. etc.

De kunst is echter: adem bewust rustig uit

Dus zet al je denkkracht, toewijding en focus in om bewust rustig te ademen onder de koude douche en je hebt gewonnen.

Een vraag die ik geregeld krijg gaat over douchen in de ochtend of in de avond. Is het beter om ’s ochtends of ’s avonds onder de koude douche te stappen?

Het is goed om allebei te proberen en te ervaren wat het beste werkt. Er zijn mensen die na een koude douche in de avond, rozig worden en slapen als een tevreden baby. Maar er zijn ook mensen die van een koude douche aan gaan als een kooivechter en vol adrenaline zitten. Je kunt eenvoudig uitvogelen in welke groep je zit en dan een keuze maken of je liever in de ochtend of in de avond de koude douche neemt.

Wat te doen als je koud blijft?

Blijf je na de koude douche lang koud? Dan is het goed om na je koude douche meteen een fysieke inspanning te doen. Touwtje springen en opdrukken zijn twee manieren om snel op te warmen. Na touwtje springen of opdrukken is het goed om iets warms te eten of drinken; koffie, thee, pap, soep.

De fysieke inspanning en iets warms eten en drinken is zeker niet voor iedereen nodig, dat is vooral goed om achter de hand te hebben voor het geval je koud blijft na een koude douche.

Geniet de koude douche!

Enne, heb jij nog een tip die er niet bij staat? Laat het weten in de reacties hieronder.

Ken je het boek Koud Kunstje nog niet en wil je meer tips? 2 oktober geef ik een webinar over koud douchen.

Over de auteur

Ademhaling is mijn favoriete onderwerp. Hardlopen en kou staan gedeeld tweede. Over deze onderwerpen schreef ik 10 boeken en ik leid ademcoaches en koucoaches op. Mijn favoriete ademhalingsoefening is anapana en run-dip-run is mijn favoriete training.

Koen de Jong