Erik Scherder: waarom mediteren, bewegen en muziek luisteren zo goed is

Vorige week had ik mazzel.

Ik sprak op het congres Zorgprofessional in balans.

En Erik Scherder was er ook.

Scherder is de Messi van het brein.

Hij is bewegelijk, onderhoudend, snel en je blijft naar hem kijken.

De bekende hoogleraar hield een betoog over hersenen en muziek. Een interessant verhaal ondersteund met mooie 3D video’s van het brein en live muziek van Cor Bakker.

Bottom line: muziek luisteren is goed voor je brein.

Waarom is muziek luisteren zo goed?

Al na drie minuten zit ik op het puntje van mijn theaterstoel. Want Scherder legt uit dat muziek via het oor niet direct naar de geluidsschors gaat, maar dat het geluid eerst via de hersenstam gaat.

Interessante kost, want in de hersenstam huist ook ademhaling en hartslag.

Scherder gaat snel en vuurt termen en beelden af op de zaal.

Hij legt uit: de prefrontale cortex is een groot deel van ons brein en is verantwoordelijk voor onder andere plannen, impulsbeheersing, beslissingen nemen en sociaal gedrag. In een ander deel van de hersenen – de amygdala – zit het angstcentrum in ons brein.

Een actieve prefontale cortex remt onze amygdala af.

Dit herkent iedereen.

Ga maar na. Als je prefontale cortex uit gaat wordt je bang. Daarom ga je liggen piekeren als je in bed ligt. Je prefontale cortex remt je amygdala niet meer, dus de angst heeft vrij spel.

‘Herkent u dat mensen,’ roept Scherder vanaf het podium. ‘Als u overdag hoofdpijn heeft, dan heeft u hoofdpijn. Als u ’s nachts hoofdpijn heeft, denkt u dat u een hersentumor heeft.’

Instemmend geluid van 300 mannen en – voornamelijk – vrouwen.

En met die angst begint de ellende.

Amygdala gaat aan > hypothalamus gaat ook aan > in je bijnieren maak je cortisol aan > cortisol gaat terug naar je brein > hippocampus brengt de hypothalamus tot rust.

Dit klinkt nog prima.

Maar de ellende begint als de stress chronisch wordt en de hippocampus het niet meer aan kan.

Goed, wat heeft dit met muziek, bewegen en mediteren te maken?

Een goed afgestelde hippocampus en een actieve (maar niet overactieve) prefontale cortex zijn het geheim.

En er zijn drie manieren om dat eenvoudig te doen.

Muziek luisteren.

Bewegen.

Mediteren.

Scherder laat een hele rits onderzoeken zien en wordt steeds enthousiaster.

Qua bewegen en mediteren werkt bijna alles. Gewoon wandelen is al prima en elke meditatievariant heeft een gunstig effect.

Alleen bij muziek is het even opletten. Het werkt bij alle soorten muziek, van pop tot klassiek van wereldmuziek tot rock. Maar het werkt alleen bij jouw favoriete muziek, dus luister geen muziek die je niet mooi vindt.

Cor Bakker speelt op zijn piano verschillende muziekstromen om te illustreren dat het werkt.

En de muziek komt binnen, de middag is prachtig.

Dank Erik Scherder en Cor Bakker!