5 redenen om koud te douchen

Bijgewerkt: september 2024

Nog een maandje en dan start het run – dip – run – seizoen weer.

Een goede reden om één van de meest-gelezen blogs van Sportrusten opnieuw te delen. Ken jij iemand die (nog) niet koud doucht? Deel dit blog gerust, kou is in een veelzijdige en interessante kracht die (met wat tegenzin) de moeite van het omarmen waard is.

Ik geef maar meteen toe dat ik jarenlang een bloedhekel had aan kou. Als ik naar de sauna ging, liep ik met een grote boog om het dompelbad heen: dat is niks voor mij, dacht ik. Tot ik – na een moeilijk begin – kon ontspannen in koud water. Sinds ik kan ontspannen in ijskoud water, is de kou een waardevolle aanvulling aan mijn ‘vreugde-repertoire’.

Hoe is dat gekomen?

Jaren terug zag ik een filmpje op internet.

Een man trekt zijn kleren uit en stapt in een meer.

Een ijskoud meer in IJsland. Met overal ijsbergen en plukken sneeuw.

Het is een documentaire van de BBC en de documentairemaker geeft commentaar: het water is net boven vriespunt, voor de meeste mensen is dit al binnen één minuut dodelijk.

Niet voor deze man.

Deze man zwemt een kwartier rustig rond. Die vent is gek, denk ik bij mezelf. Maar hij intrigeert ook.

Wie is die man?

De man blijkt Wim Hof te zijn

Hoewel ik dan nog niet direct het nut zie van zwemmen tussen de ijsschotsen, ben ik wel nieuwsgierig. Ik kijk nog een filmpje. Dit keer zwemt Hof ónder het ijs. Het wordt steeds gekker. Ik kijk nog verder. Hof loopt een halve marathon in de sneeuw – in blote bast -, Hof zit vijftien minuten in een bak met ijs, Hof loopt in korte broek op de Mt. Everest.

Na een half uur met open mond filmpjes te hebben gekeken heb ik één vraag: hoe kan dit?

Hof legt – nog steeds via internet – uit dat wat hij doet voor 80% ademhaling is. Huh? Ik doe zelf al vijftien jaar ademhalingsoefeningen. Ik heb een boek vol geschreven over ademhaling en ademhalingsoefeningen. Maar ik kan echt niet onder het ijs door zwemmen, zonder dood te vriezen.

Mijn nieuwsgierigheid groeit.

Wat Hof doet met de oefeningen is spectaculair.

Hoe. Kan. Dit?

Ik wil dolgraag een afspraak met Hof, om het hem te vragen. Via de website www.innerfire.nl stuur ik een e mail.  Geen reactie. Nog een keer. Geen reactie. Dan stuur ik nog een e mail met verwijzing naar Verademing (het boek over ademhaling dat ik schreef samen met Bram Bakker). Geen reactie. Na zes pogingen is het raak. De zoon van Hof – Enahm Hof – antwoordt. Het is erg druk en heel veel mensen willen Wim wel spreken. Er is wetenschappelijk onderzoek gaande waar veel tijd in gaat zitten. Maar vooruit, ik mag langskomen.

We hebben afgesproken op een tuinhuisjescomplex in Amsterdam West.

Wim begroet me hartelijk en heeft een t-shirt aan met de tekst No rules today

Goed om te weten dat Wim niet alleen de fysiologische wetten aan zijn laars lapt, maar ook de regels.

Hij legt uit dat de koudetraining zelf een belangrijke rol speelt bij zijn ademhalingstechnieken en zijn uitzonderlijke mindset.

Kou is gezond: daar moeten we meer mee doen, is zijn overtuiging. Hij vertelt hoe hij dat heeft ontdekt, en hoe hij mensen begeleidt die veel profijt hebben van zijn ademhalingsoefeningen en de koudetraining. Het is razend interessant allemaal.

Je lichaam heeft 125.000 km aan bloedvaten. Die bloedvaten zorgen er samen voor dat biljoenen cellen in je lichaam voortdurend voedsel en zuurstof krijgen. Je kunt je voorstellen dat als de bloedvaten hun werk goed doen, dat je brein dan beter functioneert omdat het meer zuurstof en voeding krijgt. Datzelfde geldt voor je spieren, darmen, hart, lever, enzovoort, enzovoort.

In je dikke slagaders kun je je hartslag voelen kloppen. De aorta is één van de bekendste slagaders. Deze verbindt je hart met de andere slagaders. De kransslagaders zorgen ervoor dat je hart zelf ook bloed krijgt. Je hoofd en hersenen krijgen het bloed via de hoofdslagaders. Bloedvaten vertakken en brengen zo bloed door je lichaam. Kleinere bloedvaten worden haarvaatjes genoemd, omdat ze zo dun zijn. Door de dunne wanden kan de zuurstof en de voedingsstoffen uit de haarvaten naar je weefselcellen sijpelen. Aderen brengen zuurstofarm bloed weer terug naar het hart. Vanuit de darmen gaat het bloed via de poortader eerst nog naar de lever, waar het zoveel gezuiverd wordt van slechte stoffen.

Goed. Wat heeft dit allemaal te maken met een koude douche?

Dat gigantische web van bloedvaten is dus een belangrijke schakel bij tig functies van je lichaam. Als je bloedvaten open staan en hun werk goed doen, dan heeft je hele lichaam daar profijt van.

Door blootstelling aan koude, bijvoorbeeld door in een koude douche te nemen, sluit je lichaam automatisch de bloedstroom naar de minder vitale lichaamsdelen. Armen en benen krijgen minder bloed, daar vernauwen de vaten. Dat is nodig zodat de vitale lichaamsdelen – hart, lever, longen en nieren – wél voldoende doorbloeding hebben. Armen en benen beginnen te tintelen en het kan ook branderig aanvoelen. Als na deze blootstelling aan koude het lichaam weer warm wordt, dan gaan de vaten open en komt de doorbloeding op gang.

Oktober 2014. Ik zit een week in Polen met Wim Hof. Samen met 20 anderen doe ik zijn ademhalingsoefeningen en stap ik dagelijks in ijskoud water (3 tot 5 graden). Het effect is bijzonder. De training met kou brengt veel. Ik heb meer energie en verlies wat ego (altijd handig). En je hoeft natuurlijk niet naar Polen, je kunt ook gewoon koud douchen.

Het meest enthousiast ben ik over het effect op mijn stemming. In plaats van een winterdip ervaar ik wintervreugde. Dat resultaat van kou is even ongrijpbaar als universeel. Heel veel mensen die met kou aan de slag gaan ervaren hetzelfde: het is 2 minuten ellende en je hebt er de rest van de dag profijt van.

Je kunt eenvoudig beginnen met koud douchen.

5 redenen om koud te douchen

1. Je activeert je vetverbranding. Dat je met hardlopen je energiezuinige vetten aanspreekt is natuurlijk mooi. Van die energievoorraad heb je meer dan genoeg. Door koud te douchen voor je gaat lopen activeer je de vetverbranding al voor je begint met trainen. Ideaal.

2. Goede doorbloeding. Door koud te douchen vernauwen je bloedvaten. Hierdoor gaat je bloeddruk omhoog en je bloed wordt ‘krachtiger’ door je lijf gepompt. Is de koude douche afgelopen? Dan zakt de bloeddruk weer, maar de doorbloeding blijft beter.

3. Geeft energie. Een koude douche verkwikt op een aangename manier. Het is even wennen, maar als je ’s ochtends een dot energie wil hebben, dan is een koude douche beter dan koffie. Koude-expert Linda Koeman zei zelfs: ‘Man, je krijgt er niet alleen energie van. Je kunt de hele wereld aan.’

4. Je hebt het minder koud in de winter. Door te trainen met kou heb je het in de winter geheid minder koud. Zo kun je door de koude douche nu, ook in februari prima buiten hardlopen.

5. Het is goed voor je huid. Ik had er vooraf geen seconde bij stilgestaan, maar door de koude-week in Polen is mijn huid helemaal veranderd. Het blijkt veel voor te komen: je huid wordt gladder en strakker.

En de bonus van dit alles: het is control – alt – delete op je stress

Wie heeft er al ervaring met koud douchen? Laat weten wat het je brengt.

Wim Hof in IJsland.

Meer weten over de effecten van kou? Meld je aan voor het webinar op donderdag 26 oktober.

Over de auteur

Ademhaling is mijn favoriete onderwerp. Hardlopen en kou staan gedeeld tweede. Over deze onderwerpen schreef ik 10 boeken en ik leid ademcoaches en koucoaches op. Mijn favoriete ademhalingsoefening is anapana en run-dip-run is mijn favoriete training.

Koen de Jong