Vorige week schreef ik een blog: waarom ik geen krant lees.
Daar kwamen reacties op.
Van mensen die óók geen krant (meer) lezen.
En van mensen die liever wél een krant lezen.
Strenge blogjuf Kitty K. vindt het maar niks: géén krant lezen.
Het is struisvogelgedrag. Als iedereen dat doet, houdt het op, schreef ze.
Daar ben ik het niet mee eens. Dus ik reageer.
Je kunt ook stellen dat het struisvogelgedrag is om je onder te dompelen in het leed van anderen, in plaats van te onderzoeken welk leed je zelf bij je draagt. De dag beginnen met mediteren in plaats van de ochtendkrant is tegengesteld aan struisvogelgedrag.
En ook de zin als iedereen dat doet, houdt het op, wringt. Dus ik mail Kitty K. nog een keer.
Ik roep niet op om persvrijheid aan banden te leggen en kranten te verbieden. Ik schrijf alleen waarom ík geen kranten lees. En iedereen is anders, dus iedereen gedraagt zich anders. In reactie op stress kunnen er verschillende schakelaartjes in je brein aangaan. Een aantal uitgemolken termen: vechten, vluchten en bevriezen. Welke respons de overhand heeft, bepaalt voor een deel je gedrag. Voor de vechters lijken kranten me een waardevolle en broodnodige bron van kennis. Voor bevriezers (zoals ik) lijken kranten me zinloos verlammend.
Dat ik bevries in tijden van stress, is soms nogal vervelend
Voor vechters die boos zijn, is een bevriezer die zwijgend onder de dekens gaat liggen olie op het vuur.
Soms was ik ook liever een vechter geweest. Iemand die met zijn borst vooruit een stressvolle situatie te lijf gaat, als een stoere ridder te paard. Maar ik bevries en wil me verstoppen.
Ik mail Kitty K. voor de derde keer: Nu zeg jij misschien dat bevriezers een handje hebben van struisvogelgedrag. Dat is misschien ook wel zo. Maar wellicht hebben we in de wereld wel types nodig die vechten en problemen oplossen en bevriezers die pas op de plaats maken en even stilstaan voor het overzicht. Want in het heetst van de strijd zie je wel eens iets over het hoofd. En dan zijn vluchters handig voor het geval de vechters en bevriezers allemaal het loodje leggen.
Een dag later zit ik op mijn kussentje te mediteren.
Oceanen met plastic. Meisjes van 14 die kobalt uit Congolese mijnen halen (voor mijn telefoon). Oorlog in het Midden-Oosten. Trump met zijn muur. Weinstein die actrices verkracht. Kleine stallen met veel koeien die ‘opgroeien’ om met een stukje kaas tussen twee broodjes opgegeten te worden (waarom kan ik het niet laten om vlees te eten?). Postbezorgers die tegen laag loon met enorme stress ‘gratis’ mijn pakje bezorgen.
Mijn hoofd komt moeilijk tot rust.
Struisvogel! hoor ik K. zeggen, al dat leed en jíj zit op een meditiekussentje.
Blijf gelijkmoedig.
Observeren.
Ik denk aan mijn trui. Van katoen. En ik denk aan een katoenveld in India. Een boer vergiftigt eerst zijn land met pesticiden om ongedierte te bestrijden. Katoen is zijn inkomstenbron. Hij heeft kinderen te voeden. Het land wordt onvruchtbaar door de pesticiden. De opbrengst in het tweede jaar valt tegen. De boer steekt zich in de schulden (bij de leverancier van de pesticiden). Meer pesticiden, meer katoen. Mijn trui. Het derde jaar valt de opbrengst wéér tegen. Meer schulden. De boer loopt zijn katoenveld in. De pesticiden gebruikt hij vandaag niet voor zijn land. Hij drinkt het zelf. Katoen. Mijn trui.
Blijf gelijkmoedig.
Observeren.
Al dat leed.
Observeren.
Blijf gelijkmoedig.
En dan. Achter het wolkendek van leed en onrecht: licht, kracht, liefde en compassie
Mijn lijf stroomt over van compassie.
Compassie.
Dát heeft de wereld nodig. Ik mediteer nog een halfuur door en observeer compassie en mijn hartslag.
Daarna mail ik Kitty K.
Binnenkort tijd voor een kopje thee?
Ja, gezellig.
Hoi Koen,
Dank voor je blog over vechten, vluchten en bevriezen. Uit onderzoek weten we inmiddels dat het in wezen weinig uitmaakt in welke modus je schiet. In alle gevallen neemt je onderbewuste het voortouw ten koste van je bewustzijn om je te beschermen tegen potentieel gevaar. Van bevriesreacties weten we wel dat dit (zeker bij chronische blootstelling) zich in je lijf ergens vastzet. Veel chronische ziektes hebben stress als oorzaak. Opteren voor een vechtreactie is echter niet een veel betere keuze: ondermeer hart, ademhaling en spijsvertering reageren direct op gevaar.
Je oordelen en handelingen vinden niet meer plaats in een verbonden brein (je kunt niet meer goed voelen wat je zegt of zeggen wat je voelt) en dat is alleen geen probleem als je in een echt gevaarlijke situatie terechtkomt. Anders heb jij én je omgeving daar last van. Dit vertel ik ook aan mensen die bij mij op training komen voor een workshop ‘ontstressen in 5 minuten’ oftewel: hoe gebruik ik het onderbewuste om de oorzaak van een stressvolle situatie compleet te elimineren. Als je interesse hebt, dan stuur ik je een uitnodiging voor een volgende workshop, is interessante kost.
Kranten lees ik zelf ook niet meer en inmiddels vermijd ik ook gewelddadige films. Ik kan het allemaal wel gaan ontstressen, maar waarom zou ik me nog blootstellen aan nóg meer prikkels die de geest onrustig maken. Er blijven er genoeg over… 😉
Dank voor je uitgebreide en verhelderende antwoord Bart. Wanneer geef je weer een workshop?
Hoi Koen,
De workshops ‘Ontstressen in 5 minuten’ heb ik tot nu toe in Tilburg en Den Bosch gegeven. De volgende is nog in de planning, dus als ik datum en tijd weet, dan krijg je een seintje. Ik zou ze ook centraler in het land willen gaan geven en zoek hiervoor nog een betaalbare locatie (incl. gebruik beamer). Als je tips hierover hebt, hoor ik het graag :-).
Goed weekend en groet!
Bart
Mooi verwoord!
Groet van een mede-bevriezer, op weg naar meer compassie.
Ode aan compassie!
😀💚
Prachtig stuk Koen. Aan het eind springt er een traan in mijn oog en een glimlach op mijn gezicht. Compassie is een mooi ding.
Dank Christel. Een traan en een glimlach, dat is mooi.
Geluk!
Leef met het mysterie wat leven heet. Iedereen in zijn waarde laten. En leven is een KUNST. Elke dag heb je moed nodig om dit aan te gaan en bewust je gedachte te scannen. Gezond eten wat jouw lichaam prettig vindt. Sporten wat jouw lichaam lekker vindt en je intuïtie laten spreken. Op naar meer vrouwelijk bewustzijn met zachtheid en LIEFDE. Kranten en het nieuws publiceren wat mij betreft items die de angst voeden van het grote collectieve bewustzijn waar de meerderheid zich graag mee voedt. Wonderen zijn op de wereld voor wie ze kan zien. Dat wens ik iedereen toe💎
Ik lees al jaren geen krant meer en zelfs het nieuws op de radio (4), is me soms te veel. Toch blijf ik nieuwsgierig. Iedereen moet doen waar zij/hij zich goed bij voelt. Vlees eten, katoen dragen, ik dacht dat eko vlees en katoen OK zouden zijn. Sinds ik een tv programma zag over de zin en onzin van afval scheiding weet ik eigenlijk helemaal niet meer hoe we het nog goed kunnen doen. Wat we op ons niveau kunnen doen en waar we ons nog steeds goed bij voelen is, denk ik, een goede richtlijn.
Moedig voorwaarts.
Jij een bevriezer? Aan alle reacties die je geeft had ik je dat niet geven. Dat bedoel ik positief! Ik zou gezien je strijdvaardigheid en passief eerder als vechter hebben aangemerkt. Maar goed, welke type het ook mag zijn, je bent lekker bezig👍.
Ha Jeroen, ik bevries als ik stress heb. Als iemand van wie ik hou, boos op me wordt of heel verdrietig is, dan bevries ik. Maar als iemand een andere mening heeft dan ik, raak ik niet zo gauw in de stress. Dat vind ik meestal zelfs wel leuk en leerzaam. Wellicht dat je die kant van me ziet in mijn reacties.
Hoe dan ook: dank voor je reactie en we zijn met een mooi cluppie mensen inderdaad lekker bezig hier.
Hartelijks!
Mooie aanvulling en ik kan het nu zeker beter plaatsen. En de genoemde voorbeelden wanneer je bevriest klinken voor mij ook als herkenbaar;-)
Hartelijks terug!
Wat doet Kitty K met het leed wat ze leest?
Ongevoelig worden? Ik hoop het niet.
En waarom moet een ander doen wat zij doet( de krant lezen).
Je gevoeligheid is niet raar Koen.
De wereld is om gek van te worden.
Zit maar gewoon.
Ha Egbert,
Kitty K. is een strijdvaardige, gevoelige en slimme vrouw. Ik denk niet dat zij vindt dat ík een krant móet lezen. Ik denk dat ze denkt: hó, hó De Jong, je moet mensen niet oproepen om zich onder te dompelen in hun luxe leventje en zich niet te bekommeren om het leed van anderen.
Zoiets.
En dan volgt er een discussie en dan heb ik wat geleerd van haar invalshoek en dan is Kitty weer (ietsje) anders gaan denken over haar invalshoek. Zij is een strenge, kritische denker, ik ben een mild type dat meer op zijn intuïtie afgaat. Het mooie is: in de wereld hebben we elkaar allemaal nodig en kunnen we maar beter samen optrekken. Als Kitty K. niet zo’n strenge denker was geweest, had ze me nooit kunnen leren bloggen. En de krant lezen doet zij wél en ik niet, maar van een kop thee en een goed gesprek houden we allebei, dus dat is mooi meegenomen.
De wereld is om gek van te worden, gelukkig hebben we veel mooie mensen, compassie, thee, koffie en FC Utrecht (of ben jij een andere Egbert ;)).
Hahahah zag ik je nu op Terschelling fietsen?
Oeps …. vechter of vluchter?
Ja, vorig weekend! Pittig windje.
Dus toch!
Achhhhh die viel wel mee op dat moment…
Beetje wind erbij, dan best ik op m’n best
Als jij stopt met vlees eten koop ik je boek met daarin dingen die iedereen allang weet. Eerder ben je niet geloofwaardig. Groet
Ha Harm, ik weet niet welk boek je (niet) wilt kopen en wat iedereen allang weet. Maar voorlopig eet ik nog wel 2 x per week een kleine portie vlees. Na twee vegetarische jaren ben ik een keer in mijn racefietsoutfit een slager binnen gestapt om een biefstuk te bestellen. Thuis heb ik die biefstuk (nog steeds in racefietsoutfit) opgegeten. Sindsdien eet ik af en toe kleine porties (50 tot 75 gram) vlees.
Alleen snap ik niet wat mijn vleesconsumptie te maken heeft met kennis over kou, mediteren, ademhaling, hardlopen, wielrennen en sporten met een hartslagmeter.
Koen
Ik vind het geen struisvogelgedrag. Struisvogelgedrag is er niet naar kijken EN er niets aan doen. Ik lees geen krant, EN ik doe wat ik kan- 100 rijden op de snelweg (sinds mijn koffie met blogjuf Kitty K:P), zo weinig mogelijk plastic gebruiken, hergebruiken, geen vlees meer eten en verschil maken bij de mensen om me heen ipv geld storten naar een ver weg doel waar ik geen idee van heb waar het terecht komt.
Me zorgen maken over een corona virus dat ik wel of niet krijg- de kans wordt er niet groter of kleiner van. Mensen die geschrokken bellen of ik wel weg kon van Tenerife- als ik het had geweten had ik óók het vliegtuig genomen. Maar nu zonder dat ik me zorgen maak.
Ik vind het geen struisvogelgedrag- het is een bewuste keuze om me te focussen op wat ik wél heb, en niet op wat ik niet heb. Mijn geluk. Zodra de krant 80% positief nieuws brengt en 20% negatief in plaats van andersom, dan ben ik de eerste die weer een krant leest.
Ha Gerdy,
Dank voor je reactie. En ondertussen zijn we allemaal fan van Kitty K. 😉
Koen
Dat hangt ervan af in welke situatie ik me bevind. Hoe ik in mijn vel steek die dag en wie er bij me zijn of dat ik alleen ben. Onvoorspelbaar vaak hoe ik reageer…….elke keer 🙂
Ha die Koen, in jouw redenering gebruik je persoonlijkheisdtype als oorzaak van handelen, in plaats van doelen.
Maar ik denk dat iederéén kan vechten, als het doel maar duidelijk en belangrijk genoeg is. Als het onrecht (of de honger) ondraaglijk is, komen mensen in opstand.
Wij beïnvloeden elkaar ook enorm. Mensen komen óók in opstand omdat anderen het doen. Zie de internationale golven van protest in 1848, bijvoorbeel, en in de Arabische lente in 2010.
Daarom denk ik dat goede voorbeelden belangrijk zijn. Eén depressief, autistisch meisje van 15 (Greta Thunberg) kan het geweten van miljarden mensen beroeren. (En genezen van die depressie).
En daarom denk ik dat je mensen niet moet aanmoedigen om de krant niet te lezen. Om actievoeren aan anderen over te laten. Ook al zijn compassie en je geest gezond houden óók belangrijk. De problemen zijn zo enorm – politiek, sociaal, klimaat en biodiversiteit – dat je mensen juist moet aanmoedigen om zich er mee te bemoeien.
Dit alles is een theoretische exercitie, hoor. Ik ben zelf onlangs tot de orde geroepen door iemand omdat ik defaitistisch schreef over het klimaat, op mijn eigen blog, en hij had gelijk. Ik ben dus de pot die de ketel verwijt dat hij zwart is.
Ha Kitty,
Zeg je nu dat je de krant moet lezen om actie te voeren?
Ik heb niet het idee dat ik actievoeren aan anderen overlaat, omdat ik geen kranten lees.
Choose your battle, zou ik zeggen.
Gretha Thunberg heeft haar doel gevonden (zorg voor de planeet).
Leest Gretha de krant? Of haalt ze haar kennis uit boeken van experts of uit gesprekken? Dat we roofbouw plegen op de aarde is een ramp van jewelste, maar kom je ook langs andere wegen te weten dan de krant.
Je noemt vier grote problemen op: politiek, sociaal, klimaat en biodiversiteit. Valt gezondheid onder sociaal? Of kan die er nog bij. Want Gretha windt zich op over de roofbouw van de aarde, ik verbaas me over de roofbouw die mensen op zichzelf plegen. Zittend stressen en teveel eten is óók een ramp. Daarin heb ik mijn doel gevonden. Mensen aanmoedigen om te bewegen en rustig te ademen. Dat leerde ik niet uit de krant maar tijdens meditatie. Ik blijf niet passief op een kussentje zitten, en ben wel degelijk actief om zittend stressen aan de kaak te stellen.
Jij redeneert op macro-niveau (net als Greta), ik vertrek vanuit meso-niveau. Dat is beide goed, denk ik. Als mensen op meso-niveau goed voor zichzelf zorgen, profiteren micro- en macro-niveau ook mee. Andersom geldt vast ook.
Ps. Gandhi vocht ook niet, maar kreeg ook veel voor mekaar.
Nee. Ik zeg helemaal niet dat je de krant moet lezen om actie te voeren.
Ik zeg dat je mensen niet moet aanmoedigen om zich terug te trekken in een cocon.
Het is – wat mij betreft – onze plicht om te doen wat we kunnen om de wereld te redden. Ook al voelt het niet altijd gezellig. En ook al heb ik er zelf ook niet altijd zin in. En ook al doe ik het zelf ook niet consequent – want dat kan niet. Dan zet je jezelf buiten de maatschappij.
Als ik de indruk wek dat ik mensen aanmoedig om zich terug te trekken in een cocon, dan heb ik me verkeerd uitgedrukt. Vermoedelijk kun je met het lezen van kranten en met mediteren op hetzelfde punt van strijdvaardigheid uitkomen.
Ik sluit me helemaal aan bij je laatste stuk:
Het is – wat mij betreft – onze plicht om te doen wat we kunnen om de wereld te redden. Ook al voelt het niet altijd gezellig. En ook al heb ik er zelf ook niet altijd zin in. En ook al doe ik het zelf ook niet consequent – want dat kan niet. Dan zet je jezelf buiten de maatschappij.
ik kreeg onlangs een interessante vergelijking onder ogen:
Boyan Slat vs Greta Thunberg
ecologische actie versus ‘media activisme’
ik check zojuist op Google: 507.000 hits versus 88.200.000 hits
verhouding in kranten niet anders…
tip: zie films over de interceptor, ’t is mooi wat er zich daar ontwikkelt (met vallen en opstaan)