Organisaties slaan alarm: gezondheidsramp in de maak. En nu?

Op NOS.nl staat een artikel met een waarschuwing.

Onder andere KWF, de Hersenstichting en het Diabetesfonds slaan alarm: er is een gezondheidsramp in de maak.

40% van de jongeren beweegt te weinig en dik de helft van de Nederlanders is te zwaar.

Dat kost de samenleving veel geld en ook bedrijven krijgen last met personeelstekorten.

Dat moet anders, zeggen 22 gezondheidsfondsen in een manifest.

Helpt zo’n manifest, of is er wat anders nodig? 

Hoogleraar Gezondheidseconomie (ja, dat bestaat echt) Jochen Mierau zegt dat de tabaksindustrie, de alcoholindustrie en de bewerkt voedselindustrie drie van de grote boosdoeners zijn. Hij geeft een voorbeeld:

“Er is geen reden om te roken, toch zien we in Nederland dat het aantal rokers langzaam weer aan het stijgen is. We hadden tabaksreclame en de verkoop ingeperkt, maar daar is vervolgens omheen gewerkt en terug ingevoerd met de introductie van vapen.”

De eerste zin van zijn pleidooi tegen roken fascineert me. Er is geen reden om te roken….dat is vermoedelijk een opmerking van iemand die niet rookt. Wil je ervoor zorgen dat jongeren niet beginnen met roken, dan is het leerzaam om te onderzoeken wat de reden is voor jongeren om te beginnen met roken. Voor elk gedrag is een reden. Of je nu Netflix kijkt, voetbal volgt, traint voor een marathon, na het eten een pak koekjes opeet, Brawl Stars speelt, met je lief knuffelt of een sigaret opsteekt, er is een aanleiding voor je gedrag.

Wat kan een aanleiding zijn voor jongeren om te roken? Na een (zinloos) uur Frans en een (moeilijk) uur Natuurkunde en een (saai) uur Maatschappijleer, kan ik me goed indenken dat 15-jarigen op zoek gaan naar wat actie. Wie kan een 15-jarige écht uitleggen waarom hij Frans moet leren? Als leraren en ouders niet verder komen dan zo heurt het nu eenmaal, en er is leerplicht. Dan geeft de band Oasis geeft deze jongeren (al in 1994) een reden om wel te roken en de zinnen te verzetten.

Is it my imagination
Or have I finally found something worth living for?
I was looking for some action
But all I found was cigarettes and alcohol

Volgens Mierau zou het goed zijn als er gezondheidsdoelen worden geformuleerd en daar beleid op wordt gemaakt, net zoals dat met begrotingsdoelen gebeurt.

Een overheid die gezond eten goedkoper maakt en meer lichaamsbeweging en ontspanning aanmoedigt, kan geen kwaad. Maar wie rookt of bier drinkt of roze koeken eet, is echt niet bezig met zijn gezondheid over twintig jaar. Er is nu actie of verdoving gewenst.

Het is als jongere makkelijker om een route te vinden naar bier en sigaretten, dan naar ademhalingsoefeningen en ijsbaden (om maar wat te noemen).

Ongezonde gewoontes zijn de norm. Op een kinderverjaardag is taart en cola voor de kinderen en bier voor volwassenen een gangbare manier om een nieuw levensjaar te begroeten. Als gespreksonderwerpen zijn parkeertarieven en gasprijzen vanzelfsprekender dan zweethutten en trails over de Veluwe.

Dan kun je wel zeggen er is geen reden om je druk te maken over parkeertarieven of er is geen reden om bier te drinken.

Maar die reden is er blijkbaar wel, want veel mensen doen het.

Mensen die zoeken naar actie of avontuur, wil je laten weten dat er (nogal) leuke en gezonde manieren zijn om je portie adrenaline, endorfine en zingeving te ontvangen.

En mensen die zoeken naar verdoving of rust, wil je laten weten dat er prachtige technieken zijn om je portie ontspanning, dankbaarheid en liefde te ontvangen, zonder kans op een kater op diabetes.

Oasis had die manieren blijkbaar nog niet ontdekt.

Mierau wil aan de slag met beleid en gezondheidsdoelen formuleren.

Ik zeg: voor rust in de kop is meditatie een zegen en voor wat actie is een heftige oefening of een ijsbad een cadeautje. Niet vanwege de gezondheidseffecten op lange termijn, maar voor een spetterend gemoed vandaag. Ook na een uur Frans 😉

Onze kinderen kijken meer naar ons gedrag, dan dat ze luisteren naar onze adviezen. Dus: kom samen, deel ervaringen, mediteer, loop, dip in de gracht, wees energiek, eet groenten en doe betekenisvol werk.

Doe je mee?

Over de auteur

Als wielrenner leerde ik van Stans van der Poel in 1999 dat mijn herstel net zo belangrijk was als mijn training. Toen ben ik begonnen met ademhalingsoefeningen. Sindsdien ben ik fan en heb ik verschillende opleidingen gevolgd. Mijn eerste boek Verademing schreef ik met Bram Bakker en gaat helemaal over ademhaling. Van dat boek zijn meer dan 50.000 exemplaren verkocht. In 2024 heb ik een ademcoachopleiding ontwikkeld met 7 verschillende oefeningen, zodat trainers en coaches ook met ademhalingsoefeningen kunnen werken.

Koen de Jong