Wat kun je doen bij hyperventilatie?
Joost ligt in het ziekenhuis. De dienstdoende arts stelt hem gerust: hij heeft geen hartaanval, en hij gaat niet dood, hij heeft alleen maar last van hyperventilatie.
Hyperventilatie?
Joost denkt terug aan de middag, toen hij werkelijk dacht dat hij dood ging.
Hij is met zijn vriendin op weg naar Esprit, een klerenwinkel op de hoek van de Kalverstraat en het Spui in Amsterdam. Hij is op zoek naar een mooi jasje, en ze maken er een dagje Amsterdam van. Eerst winkelen, dan een frietje op het spui en daarna naar de bioscoop: Coming home kijken  –  een film over een Chinese dissident die wordt gescheiden van zijn familie en naar een werkkamp gebracht.
Maar het loopt anders. De drukte in de Kalverstraat slaat hem ineens om het hart. Joost krijgt het warm, wordt licht in zijn hoofd en voelt zijn hart als een razende kloppen.
Paniek.
Zijn vriendin belt 112 en er is snel een ambulance om Joost mee te nemen. In het ziekenhuis constateren de artsen dat er met het hart van Joost helemaal niets mis is, het was een aanval van hyperventilatie.
Wat is hyperventilatie?
De artsen in het Lucas Andreas Ziekenhuis stellen hem gerust dat het niets ernstigs is en Joost gaat naar huis. Thuis gaat hij op internet zoeken wat hyperventilatie precies is, en wat hij eraan kan doen. Hij herkent zich niet echt in de meeste stukken, angst en spanning zijn vaak de oorzaak van hyperventilatie. Daarin herkent hij zich niet. Het was wel een drukke week op zijn werk, hij programmeert software voor een grote klant en er moest een nieuw project worden opgeleverd, en natuurlijk heeft hij weleens last van stress, maar angst of spanning noemt hij het zelf niet.
Wat ook steeds terugkomt in de stukken is diep of snel ademen. En nu Joost erop gaat letten  ademt hij inderdaad sneller dan zijn vriendin.
‘s Nachts heeft zijn vriendin het een keer geteld, en ook dan ademt hij meer dan twintig keer per minuut. Zijn vriendin ademt dan niet vaker dan acht keer per minuut.
Joost gaat ademhalingsoefeningen doen.
Helpen ademhalingsoefeningen bij hyperventilatie?
Op internet struint Joost websites af, op zoek naar ademhalingsoefeningen. Veel oefeningen worden duidelijk omschreven en de programmeur probeert er een aantal. Hij vindt het moeilijk. De meeste oefeningen geven hem een benauwend gevoel en doordat hij nu zoveel op zijn ademhaling let, gaat het alleen maar slechter. Tijdens zijn werk, of als er bezoek is gaat het wel goed, want dan let hij er niet zo op, maar als hij alleen is en kan ontspannen, dan gaat het juist mis.
Dan komt Joost via via terecht bij het boek Verademing, en de verwarring groeit. Hij herkent zich in veel klachten, maar er staan verschillende ademhalingsoefeningen in. En Joost vindt ze niet allemaal even duidelijk. Hij vindt mijn e-mailadres achterin het boek en stuurt me een lange mail.
In zijn mail legt hij uit hoe hij ontdekte dat hij last heeft van hyperventilatie. Ook beschrijft hij dat hij graag hardloopt, maar dat hij niet weet of hij dat met hyperventilatie wel moet blijven doen. En hij vraagt of hij oefeningen moet doen, om ervan af te komen.
Ik raad Joost aan om vooral de oefeningen uit Verademing niet te doen, als ze niet prettig aanvoelen. Hij blijkt – in betere tijden gekocht voor het hardlopen – een hartslagmeter te hebben. Dus ik geef twee tips om uit te proberen:
1. Doe de simpelste ademhalingsoefening eens met een hartslagmeter om. Kijk wat je hartslag is, zónder oefening, en doe dan een simpele oefening.
Adem in door je neus
Adem uit door je neus
Pauzeer eventjes
Zakt je hartslag? Dan gaat het goed.
Stijgt je hartslag? Doe de oefening dan vooral niet.
2. Gaat de oefening niet goed, probeer dan rustig te ademen tijdens wandelen, of rustig hardlopen. Mensen die last hebben van hyperventilatie hebben vaak in rust meer moeite om te ontspannen, dan tijdens lichte fysieke inspanning. Ook dat is eenvoudig te controleren met een hartslagmeter. Zakt je hartslag tijdens het wandelen? Dan gaat het goed.
Joost is inmiddels aan de gang met de oefeningen. Hij merkt dat het prettig is dat de oefening simpel is, en dat hij zich inderdaad tijdens het lopen juist erg goed voelt.
Meteen goede reden om weer wat vaker te gaan lopen.
Heftige oefeningen
De heftige oefeningen van Wim Hof of verbonden ademen kunnen ook grandioos werken bij hyperventilatie. Als je het onder begeleiding van een goede coach doet, die je na het heftige ademen terug de rust in krijgt, is het krachtig om gecontroleerd heftig te ademen. Angst om in een hyperventilatie te schieten, kan dan achterwege blijven: je bent in goede handen en je ademt zelf dieper en sneller. In plaats van de aanval af te kappen, kun je hem rustig afmaken en de ontspanning ervaren na een hyperventilatieaanval. Dat kan louterend werken.
Zijn er meer mensen met hyperventilatie die ervaring hebben met verschillende oefeningen?
Over de auteur
Koen de Jong (1979) is oprichter van Sportrusten. Hij loopt hard, mediteert dagelijks en zit graag in een ijsbad.
Zijn nieuwste boek, Tem je brein, gaat over zijn favoriete onderwerp: voordelen van minder denken.
Koen schreef eerder de boeken Verademing (met Bram Bakker), De Hardlooprevolutie (met Stans van der Poel), Koud kunstje (met Wim Hof) en Tien dagen stil. Zijn werk is in meerdere landen vertaald.
Tussen 2014 en 2023 liep hij acht keer een marathon met het 14-kilometerschema. Zijn PR met dit schema is 2:42:41, maar stiekem is 'vogels kijken' zijn favoriete training.
Wil je wekelijks het nieuwste blog, aankondiging van webinars, meer interessante kost je mailbox? Meld je dan aan voor onze nieuwsbrief.
Ik heb astma en een aantal keren longontsteking gehad . Daarna chronische hyperventilatie . Van alles geprobeerd allerlei ademhalingsoefeningen . De buteyko ?? cursus gedaan. Mond dicht geplakt , haalde uitsluitend adem door mijn neus( die heel smal is) Ik was er dag en nacht meebezig.
Zodra ik er mee stopte begon de hyperventilatie weer. Ik was wanhopig en begon me te verheugen dat het levrn een keer zou ophouden.
Tot ik een keer s’nacht een yoga programma’tje van internet afhaalde en luisterde , dat ik niet zelf moest bepalen wanneer ik ademhaalde maar stil moest liggen en wachten tot ‘mijn lichaam ‘ zelf ademhaalde niet uitademen maar alleen loslaten. En zo waar dit lukte me. Ik heb wel twee jaar drie keer per dag een half uur op de grond gelegen om ‘mijn lichaam ‘ te laten ademen. Nu ben ik blij dat ik leef, ik doe elke ochtend eerst yoga en dan loop ik hard onder de koude douche. Ik kan niet buiten hardlopen want ik moet bij mijn dementerende man blijven . Maar zo kan het ook. Misschien dat via jou iemand anders die ook niet met ademhalingsoefeningen overweg kan , hier iets asn heeft. Ik denk dat vooral astma mensen veel moeite hebben met ademhalingsoefeningen omdat hun ademhaling anders is. Ze moeten om lucht kwijt te raken veel meer tijd nemen( en naar hun lichasm luisteren. Hartelijke groet Carry Beydals
Dank voor je mooie en inspirerende reactie Carry. Alle goeds!
De klachtenlijst in dit blog al gevonden? https://www.sportrusten.nl/hoofdpijn-misselijk-droge-mond-welke-klachten-hebben-met-je-ademhaling-te-maken/
Sinds ik met sportrusten begonnen ben… ben ik weer meer gaan hyperventileren. Hoe kan ik dit positief omdraaien. De trigger is bewuster ademhalen. Dan lijkt het verkeerd te gaan.
Ha Dorien, je reactie was er tussendoor geglipt. Hoe gaat het tegenwoordig met je ademhaling? Als ik iets kan doen: brand los. Met hyperventilatie heb ik de laatste jaren veel ervaring. Het is erg leerzaam om een aanval ‘af te maken’ in plaats van de onderdrukken. Heb je dat al eens gedaan onder begeleiding?
Een paar jaar geleden liep ook me t gemak 10 km. Inmiddels met vlagen behoorlijk last van hyperventilatie. En ik kan er tegenop zien om te lopen. Angst voor het gevoel, het vast lopen in mijn eigen lijf. Lastig omdat ik zelf ook mensen help met juist dit soort klachten. En nu dan dus ook ervaringsdeskundige.
Vanmorgen liep ik in het bos, ik voelde me benauwd. Maar het lukte om los t e laten wat ik ooit kon. En ik liep ontspannen, genoot van de natuur, wandelde als he t nodig was en liep weer door.
En langzaam werd ik rustiger en steeds minder benauwd. Zalig.
Ik ga juist nog erger hyperventileren als ik hardloop. Liep ik 2 maanden geleden nog 10 km, nu met moeite 1 km.
Na een acute bronchitis kom ik maar niet terug op niveau.
Wat kan ik tijdens het hardlopen doen om hyperventileren te voorkomen ?
Soms zo enorm benauwd .
Dag Jolanda,
Ik raad je aan om eens met een trainer te lopen die ervaring heeft met ademhalingsoefeningen en hyperventilatie. Een goede trainer kan je zeker geruststellen wat handige tips geven. Groet, Koen
Hey Koen,
Momenteel is mijn hyperventilatie ook enorm verergerd. Onbewust komt het opzetten, ook in mijn slaap! Nu heb ik via via Kundalini Yoga ontdekt. Het leek me misschien wel een oplossing met ademhalingstechnieken e.d.
Nu heb ik me na de 1e les verder ingelezen over deze yoga en heb ik toch mijn twijfels of deze oefeningen wel zo goed zijn bij hyperventilatie.. Ik zal zeker je boek aanschaffen! Hoop dat ik het onder controle kan krijgen, het belemmerd me heel erg in mijn gezin en de wereld om mij heen.
Dag Rowena, excuus voor mijn late reactie. Ben je inmiddels al wat wijzer? Groet, Koen
Ik ben nu net wakker en door dit allemaal te lezen hyperventileer ik al.dat is ni normaal om van gek te worden.ik ween zelfs dat ik niet deftig kan ademen en voel me totaal belazerd pff.als ik dan mijn adem inhoud of trager adem voel ik ik mijn hooff precies of er niet genoeg zuurstof is.een soort druk in mijn hoofd.pfff
Dag Stephane, beter om even een afspraak te maken met iemand die je op weg kan helpen. Groet Koen
Ik zou graag weer gaan hardlopen, maar ik durf niet meer.
Het hardlopen op zich gaat wel goed, maar als ik s’nachts 2 uur heb geslapen word ik hyperventilerend wakker. Het maakt niet uit hoe laat ik heb gelopen.
Helpen deze oefeningen daar ook tegen?
Het is jaren geleden dat ik fors hyperventileerde. Geen last meer totdat ik het idee opvatte om via sportrusten te gaan trainen. Ik was nog nauwelijks begonnen met alleen nog maar te denken aan mijn ademhaling of ik begon al te hyperventileren. Bizar hoe de psyche werkt, meteen angst om niet voldoende zuurstof te hebben. Nu ga ik eerst maar de adviezen in het verhaal hierboven volgen, kijken wat dat doet.
Ha Ilse, als je er in je eentje niet uitkomt kun je altijd hulp inroepen om je ademhaling te kalmeren op momenten dat je uitkomt. Geluk, Koen
Stefanie Percopo
??
Wat kun je doen bij hyperventilatie https://t.co/IHeeTJxZvV
Ina de Vries
Nicole de Beer
Wat kun je doen bij hyperventilatie? https://t.co/Ev8nLgduod
Afgelopen zomer was ik heel ziek, benauwd en beroerd. Ik dacht door de griep die ik al 2 weken had. De huisarts vermoedde een longembolie en heeft me doorgestuurd naar de SEH. Die kwamen door het meten van de gassen in mijn bloed uiteindelijk met de diagnose hyperventilatie. Ik kan me daar wel in vinden. Het was een combinatie van de astma waar ik van de kindertijd af last van heb, een fikse kou, stress en verkeerd ademen. Ik herken wel wat hier boven staat. Vaak genoeg heb ik geprobeerd ademhalingsoefeningen te doen, ook De Verademing gekocht. Maar ik krijg het er meteen zo benauwd van en ga hyperventileren. Dank voor de tips met de hartslagmeter en over Buteyko. Op dit moment heb ik gekneusde ribben maar zo gauw ik weer fatsoenlijk kan ademen ga ik er mee aan de slag.
Wat kun je doen bij hyperventilatie? http://t.co/F9nfw7h4IY
Ik heb ongeveer mijn hele leven al last van chronische hyperventilatie en de enige oefeningen die echt lijken te helpen zijn die van Buteyko (kijk o.a. op Buteyko instituut). Het gaat hierbij vooral om verminderde ademhaling, ademen met de mond dicht en juist niet diep ademen zoals bij veel yoga cursussen wordt geleerd. Let op: veel klachten komen juist door een koolzuurtekort en NIET door zuurstof tekort!
Dank voor je reactie Gerwin, wij delen die filosofie met Buteyko. Dit vind je dan wel herkenbaar waarschijnlijk, wet van de communicerende vaten: http://www.sportrusten.nl/waarom-krijg-je-koude-handen-van-snel-ademen/
Groet, Koen
Herkenbaar. En hardlopen is dan juist wel heel fijn. Goede ademhaling plus veel zuurstof door de frisse buitenlucht. Ligt er dan natuurlijk wel aan waar je loopt
@runnersworldnl kennen jullie nog lopers met hyperventilatie? http://t.co/xrSjY19yvT
Hoi Koen ,
Ik ben een fanatieke hardloopster maar afgelopen april kreeg last van hyperventilatie .Het bleek dat mijn vit.D waarde te laag was , vandaar heftige hyperventilatie .
Via iemand kwam ik bij je boek terecht , Verademing .Dat was het ook een verademing .
Je oefeningen hielpen al ,ik zag je YouTube filmpje .
Sinds Deze week weer aan het opbouwen ,onder begeleiding van mijn trainster .
Dank voor je mooie boek !
Groetjes Monica
@looptherapeut dit vind jij wel interessant: 2 tips voor lopers met hyperventilatie: http://t.co/xrSjY19yvT
2 tips voor @loopmaatjes met hyperventilatie: http://t.co/xrSjY19yvT
Suzan Vd Berg
Wie weet kan ik het eens proberen..als er meer energie komt, ook snachts vind ik die constant op hol slaande hartslag vreselijk Roelie Makkinga
Ik herken dit ook, omdat ik vaak adem vanuit mijn borst (heel vermoeiend) vanuit je buik ademhalen is veel beter. Bij mij heeft Hatha Yoga heel goed geholpen, het helpt je op je ademhaling te letten.
Guido Klaassen
Wat kun je doen bij hyperventilatie? http://t.co/dyNdHGuDfV
Marian, dank voor de mail. Ik ben dus echt niet de enige en ik herken er veel van.
Tips voor mensen met hyperventilatie http://t.co/5yqMd2PaV9
Sanne Houkamp
Goede tips!
Herkenbaar, ik heb een periode gehad dat ik de constant hyperventileerde, de hele dag door. Ik kreeg er paniekaanvallen en straatvrees van. 10 jaar lang veel ups en downs, therapieën en medicijnen. Lang verhaal kort, hardlopen bleek uiteindelijk de oplossing. Heeft me veel zelfvertrouwen gegeven
Wat kun je doen bij hyperventilatie? http://t.co/NbJdbQxjA0
Bennie Post-van Benthem Hoef je niet persé bij (hard) te lopen hoor…
Herkenbaar allemaal. En inderdaad: uitproberen. Ik heb veel baat (gehad) bij leren ontspanmomenten in te plannen, de basisademhalingsoefening en verlenging van de uitademing, maar alleen als je relaxt bent. Onder druk nemen de klachten toe. Ik heb een zg. magnetische mat aangeschaft maar dat is meer om mijzelf te discipleneren tenminste 2-3x per dag 8 min. te liggen en niets te doen en dan dus de ademhalingsoef. te doen. Of het magnetisch veld daarbij helpt, is een raadsel maar het is een goede reminder, die mat op mijn bank. Nog meer tips?
Interessant. Ik heb inderdaad ook tijdens rust last van hyperventilatie. Doe nooit ademhalingsoefeningen, omdat ik juist het idee heb dat het erger wordt als ik me er op concentreer. Hier kan ik zeker wat mee!
Wat kun je doen bij hyperventilatie? http://t.co/jP4u7NtWks