Hardlopen in de kou: hoe zit het met je ademhaling?
In de trein van Amsterdam naar Driebergen kreeg ik het gisteren even benauwd.
Ik ben op weg naar Driebergen om samen met Victor Plomp een trail te lopen van 30 kilometer van station Driebergen naar station Rhenen.
De afspraak staat al weken en we zijn dolblij met het weerbericht. De UHT trail door de bossen in de sneeuw; hardlopen in de kou, het klinkt fantastisch.
De UHT trail is een open ‘wedstrijd’ waar je het hele jaar door aan mee kunt meedoen door simpelweg je gelopen route naar Mud Sweat Trails op te sturen.
Ter hoogte van Abcoude zit ik met een kopje koffie in de trein en begint het al te sneeuwen. In een bijlage van De Volkskrant – Sir Edmund – lees ik een verontrustend bericht.
Frans de Jongh is longfysioloog aan de Universiteit Twente en zegt: ‘Je kweekt als het ware astma door in ernstige kou te sporten.’
In een Zwitsers onderzoek uit 2012 werden de luchtwegen van Olympische winter- en zomersporters vergeleken. De wintersporters bleken vaker last te hebben van astmatische klachten. Volgens De Jongh is dat het gevolg van sporten in de kou. ‘Je ziet het ook bij topschaatsers, die hebben bovengemiddeld vaak astmatische klachten.’
Aanleiding voor het artikel was pijnlijke luchtwegen en de metaalachtige bloedsmaak die sommige fanatieke lopers krijgen als ze fanatiek hardlopen bij koude temperaturen.
Journalist Mickey Steijaert legt uit dat opspelende luchtwegen bij kou alles te maken hebben met de luchtvochtigheid, de hoeveelheid waterdeeltjes die in de lucht zweven. Koude lucht houdt minder vocht vast dan warme. Bij kamertemperatuur bevat een liter lucht 17 milligram water, bij 0 graden is dat 4,8 milligram.
Hardlopen in de kou
Als je inademt door je neus, is droge winterlucht geen probleem
In de neusholte wordt lucht opgewarmd en bevochtigd. Maar als je bij zware inspanning door je mond gaat ademen ontbreekt een warmte- en vochtregelaar. Gevolg: uitdroging van mond, luchtpijp en longen. En dat doet zeer.
Hoe je chronisch ontstoken luchtwegen (astma) krijgt van sporten in de kou lees ik in het artikel niet terug, maar longfysioloog De Jongh wil aan het eind van het artikel nog wel kwijt dat je vooral wél moet blijven sporten in de kou: niet sporten veroorzaakt nog veel meer fysieke problemen.
Gelukkig, want gisteren liep ik dus in de sneeuw meer dan 30 kilometer
En het was schitterend.
In het begin lag er 2 millimeter sneeuw, maar in de bossen bij Rhenen – ons eindpunt – lag meer dan zes centimeter. Soms hield ik een Buff voor mijn mond om niet al te koude lucht in te ademen, maar de meeste tijd ademde ik gewoon door mijn mond.
Voor een neusademhaling ging Victor me wat te hard in de sneeuw.
Kilometers lang kwamen we niemand tegen.
Een stil bos wordt nog stiller als het wit is. We hoorden enkel het knisperen van de sneeuw onder onze schoenen.
Code oranje? Code wit!
Moet ik er wel bij zeggen dat Victor niet alleen aangenaam gezelschap is, maar dat hij ook perfect navigeert. Want als ik de navigatie had moeten doen, dan liepen vermoedelijk nu nog door de bossen op de Utrechtse Heuvelrug.
Nu maar hopen op een strenge winter.
Over de auteur
Koen de Jong (1979) is oprichter van Sportrusten. Hij loopt hard, mediteert dagelijks en zit graag in een ijsbad.
Zijn nieuwste boek, Tem je brein, gaat over zijn favoriete onderwerp: voordelen van minder denken.
Koen schreef eerder de boeken Verademing (met Bram Bakker), De Hardlooprevolutie (met Stans van der Poel), Koud kunstje (met Wim Hof) en Tien dagen stil. Zijn werk is in meerdere landen vertaald.
Tussen 2014 en 2023 liep hij acht keer een marathon met het 14-kilometerschema. Zijn PR met dit schema is 2:42:41, maar stiekem is 'vogels kijken' zijn favoriete training.
Wil je wekelijks het nieuwste blog, aankondiging van webinars, meer interessante kost je mailbox? Meld je dan aan voor onze nieuwsbrief.
Zag zondag het E.K veldlopen op t.v en het was er -1 gr. En die gingen echt volle bak …niemand die hier een gezonheidsprobleem in zag of ziet .
Stefan Nijenhuis leuke loop om eens te doen.
Leuk Cas, gaan we met heel AVDaventia:-) De UHT staat ook nog op mijn trail verlanglijstje. Maar zaterdag met hopelijk nog wat sneeuw eerst de RunForestRun Besthemerberg in Ommen.
En Koen, mijn ervaring is ook dat naast niet te diep inademen een buff goed werkt. Maar in de vrieskou tijdens een wedstrijd, waar je maximaal wilt gaan, heb ik nog geen oplossing. jij Koen?
Tim Da Costa Gomez
Interessant. Heb al astma en koude lucht prikkelt inderdaad. Op de fiets in de kou nog erger trouwens.
?
Hahhaaa, ja! ik heb me al opgegeven voor die avond… Het gaat onwijs goed met me hoor! ??
Ja mooi he? ?
Hoi Cindy, Hardlopen bij gladheid doe ik met een soort spijkertjes onder mijn schoenen. Bij de ANWB ooit al eens aangeschaft; soort elastieken ding met pinnetjes die je over je schoen kan aantrekken.
Lopen in de kou vind ik niet zo erg, hoewel ik wel altijd koude handen krijg. Lopen in de sneeuw is minder. Ga je ook groeptrails organiseren, Koen?
Jelle Broersma dit is wat voor jou..ik bedoel de route die zij lopen, niet asma Uh…astma
Ha Jelle, we kennen je niet, maar we bevelen de route van harte aan. Het is een schitterende route over de Utrechtse Heuvelrug.
Sportrusten ik ken jullie ook niet maar lijkt me mega!! ?????? de man in het artikel zegt gelukkig ook dat je moet blijven sporten in de kou ❄️
Dat verklaart dus soms de bloedsmaak die ik heb
Yep.
Hoi Coen,
wat een leuk artikel! Zelf merk ik vaak hoesten na lopen in de kou. Ik heb een snel verstopte neus, waardoor mondademhaling een must is. Misschien speelt ook mijn ‘gevorderde’ leeftijd een rol. Het hoesten begint vooral als ik weer thuis ben. Gelukkig houdt het ook weer op, want zo’n blaffende huisgenoot gedurende de hele dag is natuurlijk ook niet geweldig. Geniet!
Bedankt voor je reactie Pieter, liever een blaffende huisgenoot dan een stuk chagrijn op de bank, dunkt me. Of word je niet chagrijnig als je niet kunt lopen? Geluk, Koen
Hoi Koen, Ik volg je bloggs en je methode vanuit Noorwegen. Mijn ervaring met lopen in de kou is dat het pijn gaat doen als het meer dan 10 graden onder nul is. Dan voel je het echt door je neusharen tot in je longen.
Hier wordt er aanbevolen om wel te lopen, maar niet zo intensief. Aangaande de astma zijn er hier veel profesjonele langlaufsporters die koudeastma hebben.
Leuk om te lezen dat er ook mensen meekijken vanuit Noorwegen. Helpt een sjaal (of Buff) voor je neus en je mond dan ook?
Hoi, een sjaal of buff voor je mond is een schijnoplossing het voelt misschien warmer aan in je gezicht door je uitgeademde lucht maar je warmt zo echt geen instromende lucht op.
Koen, bedankt voor je informatieve blog. Ook nuttige info bij het schaatsen. Je blogs lees ik altijd met veel plezier.
Goed om te lezen Henk, bedankt voor je reactie. Ik blog stug door. Groet, Koen
Dank voor je informatieve blog. Ook nuttige info als we kunnen schaatsen. Je blog lees ik altijd met veel plezier.
Was het gisteren koud? Ik dacht het wel, vooral met wind en sneeuw tegen. Heb ik last gehad van de klachten die in deze blog genoemd staan? Nee, wat ik gisteren merkte en ook al eerder bij de #Berenloop (korte broek en shirt) is dat ik bij kou mijn ademhaling laag kan houden. Ik heb astmatische bronchitis (gehad) en jarenlang medicijnen. Sinds een jaar nadat ik ging hardlopen, slik ik de medicijnen niet meer en heb ik geen last van de A-B klachten. Dus: of ik ben de uitzondering of er is meer onderzoek nodig.
Dat is een mooi en bemoedigend bericht Frank. Dank voor het delen. Geluk, Koen
Helaas geen bruggenloop gisteren. Vroeg me af hoe jullie de voeten droog houden? Speciale trailschoenen…
Hoi Saskia
We hielden de voeten niet droog. Maar het was ook niet koud. Eigenlijk hielden we niets droog, we waren doorweekt toen we aankwamen in Rhenen. Gelukkig stapten we direct in een warme en droge trein. De NS was stipt in Rhenen! Groet, Victor (Plomp)
Ha Koen, ik heb gisteren niet zo’n mooie tocht als jij, maar wel een heerlijk hardlooprondje in de (beginnende) sneeuw gelopen, nog met blote knietjes. Ik vraag me af hoe het zit met kou en regen / sneeuw. Dat ijslucht weinig vocht per liter bevat kan ik me voorstellen, maar sneeuwlucht? Ik vind lopen in de kou in elk geval een enorme opkikker. Fijne dag! Caren
Met blote knietjes? Ben jij soms fan van Wim Hof? Bedankt voor je reactie en je vraag, daar kom ik op terug. Koen
Hi Koen heb jij meer tips om in de sneeuw/gladheid hard te lopen. De kou weerhoudt me er niet van maar de gladheid wel..
Ha Cindy, ik heb geen speciale tips voor lopen op gladde ondergrond. Met trailschoenen in de plaksneeuw was het helemaal niet glad. Iemand anders tips? Geluk, Koen